Libya trở thành nơi "quảng cáo" lý tưởng cho các loại vũ khí mới của phương Tây, trong đó không ít loại từng được giới thiệu cho nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi.
Chiếc chiến đấu cơ Rafale của Pháp chễm chệ tại căn cứ không quân Mitiga bên ngoài thủ đô Tripoli của Libya. Phần đuôi máy bay phản chiếu ánh mặt trời lấp lánh làm hàng chục đàn ông, phụ nữ và cả trẻ em đứng lố nhố xung quanh phải nheo mắt.
 |
 |
 |
 |
Rafale và Typhoon
Theo Reuters, để triệt tiêu các hệ thống phòng không của nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi, các nước phương Tây, đặc biệt là Pháp, đang sử dụng những loại máy bay và vũ khí tối tân mà mới hơn một năm trước, họ đã biểu diễn cho nhà lãnh đạo Libya "thưởng lãm". Những chiếc Rafale từng được chiêm ngưỡng tại triển lãm Lavex chính là những máy bay đầu tiên không kích Libya cách đây hơn 2 tuần.
Chiến dịch Libya cũng đánh dấu sự xuất hiện đầu tiên của Typhoon, một đối thủ cạnh tranh của Rafale do Anh, Đức, Ý và Tây Ban Nha hợp tác sản xuất, trong đó Anh làm "chủ xị". Một phiên bản máy bay này của Không lực Ý cũng được giới thiệu tại cuộc triển lãm Lavex 2009. Chưa hết, tháng 11.2010, đại diện các hãng vũ khí lớn nhất châu Âu là Dassault của Pháp, "cái nôi" của máy bay Rafale và Eurofighter, nơi sản xuất Typhoon, còn sang Tripoli để tiếp tục chào hàng.
Thời thế luôn đổi thay, bạn có thể trở thành thù bất cứ lúc nào và ngược lại, chỉ có các tập đoàn sản xuất vũ khí là luôn hưởng lợi. Vùng cấm bay trên bầu trời Libya trở thành một cuộc tiếp thị quan trọng dành cho các khách hàng tiềm năng, khẳng định sức mạnh máy bay chiến đấu và bom thông minh của phương Tây, hoặc nhắc nhở về sự cần thiết phải mua những hệ thống phòng thủ để đối phó chúng. Francis Tusa, biên tập viên của nguyệt san quốc phòng Defense Analysis (Anh) nhận định: "Chiến dịch này đang trở thành nơi triển lãm tốt nhất dành cho các loại máy bay cạnh tranh nhau từ nhiều năm qua, hơn cả cuộc chiến Iraq năm 2003", đặc biệt là giữa Typhoon và Rafale.
Cách tiếp thị hiệu quả nhất
Chiến dịch không kích Libya diễn ra cùng thời điểm với một sự gia tăng đột biến về nhu cầu trên thị trường chiến đấu cơ, vốn trị giá 60 tỉ USD/năm. Đối với những quốc gia và tập đoàn vũ khí, không có công cụ quảng cáo nào hiệu quả hơn tác chiến thực sự. Reuters dẫn lời một cựu quan chức phụ trách xuất khẩu thiết bị quốc phòng của một nước thành viên NATO nhận định: "Việc triển khai một máy bay hay một loại vũ khí mới chính là cách tiếp thị hiệu quả nhất".
Theo các chuyên gia, để thuyết phục khách hàng tiềm năng, những thiết bị quân sự cần được thử nghiệm và... sống sót qua thực chiến, tạo điều kiện cho người mua kiểm tra tính xác thực của những lời quảng cáo. Giới quân sự toàn thế giới đang dõi mắt vào Libya nhằm tìm kiếm thông tin chi tiết về độ tin cậy, khả năng các máy bay phối hợp hoạt động nhịp nhàng với hệ thống chỉ huy, cũng như khả năng các phi đội thực hiện những cuộc xuất kích với cường độ cao và có chi phí sửa chữa, bảo trì tối thiểu.
Kết quả thu được là không nhỏ. Ả Rập Xê Út, Ấn Độ, Brazil, Đan Mạch, Hy Lạp, Kuwait và UAE nằm trong danh sách ngày càng dài những nước muốn sắm một hoặc nhiều loại chiến đấu cơ đang hoạt động tại Libya. "Nóng" nhất trong thời điểm hiện tại là kế hoạch của Ấn Độ mua 126 máy bay trị giá khoảng 10 tỉ USD. Theo báo The Wall Street Journal, đây sẽ là thương vụ lớn nhất thế giới trong 15 năm trở lại đây. Bốn công ty đang chạy đua nhằm giành hợp đồng trên - gồm Dassault với rafale, Eurofighter với Typhoon, Lockheed Martin với F-16 và Boeing với F/A-18. Tất cả những máy bay này đều có mặt trong chiến dịch không kích Libya. Ứng viên thứ năm, chiến đấu cơ Saab Gripen của tập đoàn Saab đã có mặt ở căn cứ không quân ở Sicily, Ý, sẵn sàng tham gia hành động tác chiến trên không đầu tiên của không lực Thụy Điển trong nhiều chục năm qua. Bên cạnh máy bay, Pháp cũng "biểu diễn" tàu khu trục nhỏ hạng Horizon và các tên lửa không đối đất tối tân nhất từ Địa Trung Hải.
Không chỉ có các thiết bị tấn công như máy bay và tên lửa. Chiến dịch không kích cũng là cơ hội cho các hãng chế tạo hệ thống cảnh báo và tên lửa phòng thủ. Reuters dẫn lời Siemon Wezeman, chuyên gia cao cấp của Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (Thụy Điển), nhận xét: "Libya có hệ thống phòng không bình thường và việc máy bay liên quân tung hoành như chốn không người tạo ấn tượng rằng nếu muốn tự vệ, bạn cần có máy bay hoặc hệ thống phòng thủ hiệu quả". Những nước vùng Vịnh đang có nhu cầu cao mua các hệ thống phòng thủ của Lockheed Martin và Raytheon nhằm đối phó cái gọi là "mối đe dọa từ Iran".
Thế trên chân của Pháp
Trong "cuộc chiến PR" ẩn sau chiến dịch không kích Libya, các chuyên gia phân tích cho rằng Rafale đang giành phần thắng. Không chỉ vì nó đảm nhận vai trò chủ chốt trong ngày đầu tiên của chiến dịch, mà còn xới tung các căn cứ và xe thiết giáp của Libya nhờ được trang bị tên lửa không đối đất, điều mà Typhoon đến nay chỉ mới thực hiện được trong các cuộc thử nghiệm. Thay vào đó, Typhoon tập trung vào đối đầu với máy bay của quân đội Libya, vốn không được đánh giá cao, nên không tạo ấn tượng bằng.
Giới chức Pháp luôn bác bỏ chỉ trích rằng nước này cố tình "show hàng" bằng cách nhanh chóng triển khai các máy bay Rafale đến Libya ngay sau khi HĐBA LHQ thông qua Nghị quyết 1973. Theo họ, máy bay này có độ linh hoạt cao và rất phù hợp với việc phá hủy xe tăng của quân đội Libya khi đó đang áp sát các vị trí của lực lượng chống đối tại miền đông nước này. Nhưng có một điều chắc chắn rằng vai trò tiên phong mà Tổng thống Nicolas Sarkozy giành được cho thấy một vị thế ngoại giao tự tin hơn và Pháp hy vọng điều này sẽ gián tiếp làm tăng doanh số của Rafale. Các đối thủ cạnh tranh sẽ phải chuẩn bị cạnh tranh với một chiến dịch mua bán rầm rộ của Pháp một khi cuộc xung đột kết thúc, hoặc thậm chí là trước đó.
"Ông Sarkozy đã làm được việc lớn là đưa Rafale đến Libya và bắn trúng một đoàn xe trước khi chiến dịch quân sự mở màn. Ông ấy sẽ đi đến các thị trường xuất khẩu tiềm năng và nói rằng đó là điều máy bay của họ có thể làm", Reuters dẫn lời một nhà quản lý công nghiệp quốc phòng ở một nước đối thủ của Pháp về xuất khẩu vũ khí, nhận định. Theo các chuyên gia, đây là điều sẽ khiến Mỹ đau đầu bởi Washington tỏ ra thụ động trong quá trình thiết lập vùng cấm bay ở Libya và sau đó còn chọn cách lùi về tuyến sau để làm nhiệm vụ hỗ trợ cho các đồng minh.
 Sau thời gian "ở ẩn" kể từ khi về nước hồi tháng 2, Oksana Balinskaya, một trong 5 y tá riêng của nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi (ảnh), vừa tiết lộ một số thông tin về đời tư của ông. Trong cuộc phỏng vấn hiếm hoi với báo Nga Komsomolskaya Pravda hôm 5.4, cô này cho biết ông Gaddafi muốn những người trung thành gọi mình là "papa" (bố) và nhà lãnh đạo Libya thường tặng họ những chiếc đồng hồ bằng vàng của Ý có in ảnh mình vào mỗi dịp kỷ niệm ngày ông lên cầm quyền (1.9). Cũng theo Balinskaya, sức khỏe của ông rất tốt và thực đơn ưa thích của ông là đồ ăn Ý, bánh mì kiểu Bắc Phi và thịt lạc đà. Cô cũng phủ nhận tin đồn một y tá người Ukraine khác, cô Galyna Kolotnytskaya, 38 tuổi, có quan hệ tình cảm với nhà lãnh đạo 68 tuổi. Kolotnytskaya cũng trở về Ukraine trong tháng 2, nhưng từ chối gặp gỡ báo chí. |
( Thanh Niên Online, hình ảnh thêm vào bởi Lực Nguyễn)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Bạn có biết ? Bạn được nhận xét tự do trên bất kỳ bài đăng nào của Socmai. Thêm lựa chọn Tên/URL để tạo link hoặc sử dụng cập thẻ <a></a>.